HvJ onderwerpen

Belastbare handelingen (art 2 BTWR): aan de BTW zijn onderworpen leveringen en diensten onder bezwarende titel

First National Bank of Chicago (14 juli 1998, C-172/96) Valutatransacties zijn diensten onder bezwarende titel
Town and County Factors (19 september 2002, C-498/99) Dienst onder bezwarende titel, maar niet afdwingbaar, omdat dienstverrichter slechts ereschuld op zich neemt is belastbare handeling
KapHag (26 juni 2003, C-442/01) Personenvennootschap die tegen betaling van contante inbreng nieuwe vennoot opneemt, verricht geen dienst onder bezwarende titel
Hotel Scandic Gåsabäck (20 januari 2005, C-412/03) Personeelsleden betalen werkelijke tegenprestatie voor onder de kostprijs verstrekte maaltijden door onderneming
Kretztechnik (26 mei 2005, C-465/03) Uitgifte nieuwe aandelen is geen belastbare handeling
British American Tobacco International (14 juli 2005, C-435/03) Diefstal (accijns)goederen geen levering van goederen onder bezwarende titel (art 2 BTWR) en dus niet aan BTW onderworpen
Astra Zeneca (29 juli 2010, C-40/09) Onderneming verstrekt bonnen aan werknemers in ruil voor loon = dienst onder bezwarende titel
GFKL Financial Services (27 oktober 2011, C-93/10) Voor eigen risico onvoldane schuldvorderingen kopen voor prijs beneden nominale waarde is geen dienst onder bezwarende titel
Lebara (3 mei 2012, C-520/10) Als telecommunicatiebedrijf telefoonkaarten verkoopt aan distributeur die ze vervolgens in eigen naam en voor eigen rekening doorverkoopt aan eindgebruikers (rechtstreeks of via groothandelaars en detailhandelaars), verricht telecommunicatiebedrijf telecommunicatiedienst onder bezwarende titel aan distributeur. Telecommunicatiebedrijf verricht daarentegen geen tweede dienst onder bezwarende titel aan eindgebruiker als deze telefoonkaart gebruikt.
Serebryannay vek (26 september 2013, C-283/12) Reparatie en stoffering appartement is onder bezwarende titel verrichte dienst als deze op kosten eigenaar worden verricht en dienstverrichter gedurende looptijd appartement mag gebruiken voor zijn economische activiteit, zonder dat hij huur hoeft te betalen, terwijl eigenaar ingerichte appartement terugkrijgt aan einde van looptijd overeenkomst.
Dixons Retail (21 november 2013, C-494/12) fysieke overdracht goed aan koper die gebruikmaakt van gestolen betaalkaart is levering onder bezwarende titel
Hedqvist (22 oktober 2015, C-264/14) inwisselen traditionele valuta’s tegen bitcoin en omgekeerd tegen betaling van marge is dienst onder bezwarende titel
Air France-KLM (23 december 2015, C-250/14) ongebruikte tickets belast met btw
Český rozhlas (22 juni 2016, C-11/15) openbare omroep gefinancierd met wettelijke bijdrage betaald door eigenaars/bezitters radiotoestel door bij wet opgerichte omroeporganisatie geen dienst onder bezwarende titel
MVM (12 januari 2017, C-28/16) inmenging holding in beheer dochterondernemingen ≠ economische activiteit als holding dochters noch prijs van diensten in het belang gehele groep of in dat van bepaalde daarvan noch btw daarover in rekening heeft gebracht
Posnania Investment (11 mei 2017, C-36/16) eigendomsoverdracht aan overheid ter voldoening achterstallige belastingschuld ≠ levering onder bezwarende titel
Polfarmex (13 juni 2018, C-421/17) overdracht onroerende goederen als tegenprestatie voor inkoop van aandelen = levering onder bezwarende titel

Ketelhandel P. van Paassen (12 juni 1979, 181/78) Begrip ondernemer
Hong-Kong Trade (1 april 1982, 89/81) Alleen gratis diensten aanbieden leidt niet tot belastingplicht
Rompelman (14 februari 1985, 268/83) Voorbereidende activiteiten reeds economische activiteiten
Apple and Pear (8 maart 1988, 102/86) Algemene belangenbehartiging geen economische activiteit
Tolsma (3 maart 1994, C-16/93) Prestatie zonder afdwingbare tegenprestatie geen economische activiteit
Wellcome Trust (20 juni 1996, C-155/94) Aan- en verkoop aandelen in kader van beheer van vermogen geen economische activiteiten
Enkler (26 september 1996, C-230/94) Verhuur lichamelijke zaak = economische activiteit, als verhuur erop gericht om duurzaam opbrengsten te verkrijgen
Harnas & Helm (6 februari 1997, C-80/95) Enkel in eigendom verwerven en houden van obligaties en genieten van inkomsten daaruit geen economische activiteiten
Heerma (27 januari 2000, C-23/98) Verhuur door maat aan maatschap is zelfstandige economische activiteit
MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring (26 juni 2003, C-305/01) Opkopen schuldvorderingen en daarbij debiteurenrisico op zich nemen tegen vergoeding is economische activiteit
BBL (21 oktober 2004, C-8/03) Beleggingsvennootschappen ter collectieve belegging zijn belastingplichtig
Halifax (21 februari 2006, C-255/02) Prestaties met uitsluitend doel belastingvoordeel verkrijgen, zonder ander economisch doel, zijn economische activiteiten
Van der Steen (18 oktober 2007, C-355/06) DGA is geen belastingplichtige
SPÖ Landesorganisation Kärnten (6 oktober 2009, C-267/08) Propaganda-activiteiten politieke partij geen economische activiteit
Commissie-Finland (29 oktober 2009, C-246/08) Rechtsbijstanddiensten door overheid geen economische activiteiten
Słaby en Kuć (15 september 2011) Geen belastingplicht voor beheer privévermogen zonder actieve stappen
GFKL Financial Services (27 oktober 2011, C-93/10) Voor eigen risico onvoldane schuldvorderingen kopen voor prijs beneden nominale waarde is geen economische activiteit
Rēdlihs (19 juli 2012, C-263/11) Houtleveringen om gevolgen overmacht te compenseren zijn exploitatie van een lichamelijke zaak die als economische activiteit kwalificeert als leveringen erop gericht zijn er duurzaam opbrengst uit te verkrijgen
Kostov (13 juni 2013, C-62/12) Deurwaarder ook voor elke andere incidentele economische activiteit belastingplichtig
Fuchs (20 juni 2013, C-219/12) Exploitatie zonnepanelen op of nabij woning waarbij geproduceerde elektriciteit < verbruikte elektriciteit + geleverd aan elektriciteitsnet voor duurzame opbrengst = economische activiteiten
Cabinet Medical Veterinar Dr. Tomoiagă Andrei (9 juli 2015, C-144/14) Diergeneeskundige diensten belastingplichtig
Trgovina Prizma (9 juli 2015, C-331/14) Belastingplicht voor verkoop winkelcentrum op zakelijke en privégrond
Gmina Wrocław (29 september 2015, C-276/14) Gemeentelijke begrotingseenheden niet belastingplichtig want niet zelfstandig
Saudaçor (29 oktober 2015, C-174/14) Planning- en beheerdiensten regionale gezondheidsdiensten zijn economische activiteiten
Lajvér (2 juni 2016, C-263/15) Exploitatie cultuurtechnische bouwwerken gefinancierd met staatssteun door non-profit vennootschap die slechts bijkomstig dergelijke activiteit op commerciële wijze uitoefent is economische activiteit
Český rozhlas (22 juni 2016, C-11/15) Openbare omroep gefinancierd d.m.v. wettelijke bijdrage eigenaars/bezitters radio uitgeoefend door bij wet opgerichte omroeporganisatie is niet belastingplichtig
Nigl (12 oktober 2016, C-340/15) maatschappen die autonoom naar buiten treden met eigen product maar onder gemeenschappelijke merknaam zijn zelfstandige belastingplichtigen
MVM (12 januari 2017, C-28/16) inmenging holding in beheer dochterondernemingen ≠ economische activiteit als holding dochters noch prijs van diensten in het belang gehele groep of in dat van bepaalde daarvan noch btw daarover in rekening heeft gebracht

FCE Bank (23 maart 2006, C-210/04) Vaste inrichting
Skandia America (17 september 2014, C-7/13) Diensten door in derde land gevestigd hoofdkantoor aan filiaal in lidstaat belastbaar als filiaal lid is van fiscale eenheid.

Polysar Investments (20 juni 1991, C-60/90) Zuivere houdstermaatschappij niet belastingplichtig
Wellcome Trust (20 juni 1996, C-155/94) Aan- en verkoop aandelen in kader van beheer van vermogen geen economische activiteiten
Harnas & Helm (6 februari 1997, C-80/95) Enkel in eigendom verwerven en houden van obligaties en genieten van inkomsten daaruit geen economische activiteiten
Welthgrove (12 juli 2001, C-102/00) Inmenging holding in beheer dochtervennootschappen slechts economische activiteit als prestaties worden verricht
Larentia + Minerva (16 juli 2015, C-108/14) Kosten verwerving deelneming in dochtermaatschappij
MVM (12 januari 2017, C-28/16) Inmenging holding in beheer dochterondernemingen is geen economische activiteit als holding dochters niks in rekening brengt

Fiscale eenheid (art 7 lid 4 OB + art 11 BTWR)

Ampliscientifica en Amplifin (22 mei 2008, C-162/07)
Commissie-Ierland (9 april 2013, C-85/11) Ook niet-belastingplichtigen in fiscale eenheid.
Commissie-Zweden (25 april 2013, C-480/10)
Commissie-Nederland (25 april 2013, C-65/11)
Commissie-Finland (25 april 2013, C-74/11)
Commissie-Verenigd Koninkrijk (25 april 2013, C-86/11) Ook niet-belastingplichtigen in fiscale eenheid.
Commissie-Denemarken (25 april 2013, C-95/11) Ook niet-belastingplichtigen in fiscale eenheid.
Commissie-Tsjechische republiek (25 april 2013, C-109/11) Ook niet-belastingplichtigen in fiscale eenheid.
Skandia America (17 september 2014, C-7/13) Diensten door in derde land gevestigd hoofdkantoor aan filiaal in lidstaat belastbaar als filiaal lid is van fiscale eenheid.
Larentia + Minerva (16 juli 2015, C-108/14) Ook niet-rechtspersonen in fiscale eenheid.

Rompelman (14 februari 1985, 268/83) Voorbereidende activiteiten reeds economische activiteiten
INZO (29 februari 1996, C-110/94) Belastingplicht begint bij rentabiliteitsstudie
Gabalfrisa (21 maart 2000, C-110/98) Door objectieve gegevens ondersteunde voornemen zelfstandig economische activiteit te starten + eerste investeringsuitgaven = belastingplicht
Fini H (3 maart 2005, C-32/03) Voortgezette belastingplicht na staking onderneming voor huurverplichtingen
Wind Inovation (9 november 2017, C-552/16) Afmelden en daarna weer aanmelden als belastingplichtige

Publiekrechtelijke lichamen worden niet als belastingplichtigen aangemerkt voor werkzaamheden die zij als overheid verrichten, ook niet indien zij daarvoor rechten, heffingen, bijdragen of retributies innen, tenzij dit tot een verstoring van de mededinging van enige betekenis zou leiden (art 13 BTWR).

Commissie-Nederland (26 maart 1987, 235/85) Zelfstandige notarissen en gerechtsdeurwaarders btw-plichtig
Comune di Carpaneto Piacentino (17 oktober 1989, 231/87) Werkzaamheden door publiekrechtelijke lichamen als overheid verricht als zij worden verricht in kader van specifiek voor hen geldende juridisch regiem
Comune di Carpaneto Piacentino (15 mei 1990, C-4/89) Werkzaamheden door publiekrechtelijke lichamen als overheid verricht als zij worden verricht in kader van specifiek voor hen geldende juridisch regiem
Ayuntamiento de Sevilla (25 juli 1991, C-202/90) Dat publiekrechtelijke lichamen niet als belastingplichtigen worden aangemerkt voor werkzaamheden als overheid verricht, is niet van toepassing als werkzaamheden niet rechtstreeks worden verricht, maar aan zelfstandige derde worden toevertrouwd (ontvangers)
Marktgemeinde Welden (6 februari 1997, C-247/95) In art 13 6e richtlijn opgesomde werkzaamheden worden door publiekrechtelijke lichamen als overheid verricht, zelfs als zij op dezelfde wijze als door particuliere marktdeelnemer worden verricht
Commissie-Frankrijk (12 september 2000, C-276/97) Autowegentol als tegenprestatie aan weggebruikers verleende dienst is belast als dienst niet door publiekrechtelijk lichaam wordt verricht
Commissie-Ierland (12 september 2000, C-358/97) Tolgelden als tegenprestatie gebruik tolwegen en -bruggen is belast als dienst niet door publiekrechtelijk lichaam wordt verricht
Commissie-Verenigd Koninkrijk (12 september 2000, C-359/97) Tolgelden als tegenprestatie gebruik tolwegen en -bruggen is belast als dienst niet door publiekrechtelijk lichaam wordt verricht
Commissie-Nederland (12 september 2000, C-408/97) Terbeschikkingstelling van wegen tegen betaling van tol door publiekrechtelijke lichamen niet aan BTW onderworpen
Commissie-Griekenland (12 september 2000, C-260/98) Voor niet-belastingplichtigheid is niet alleen vereist, dat betrokken werkzaamheid als overheid wordt verricht, maar ook dat zij door publiekrechtelijk lichaam wordt verricht
Câmara Municipal do Porto (14 december 2000, C-446/98) Verhuur van parkeerruimte door stad Porto is als overheid verrichte werkzaamheid als in het kader van specifiek publiekrechtelijk juridisch regiem
Feuerbestattungsverein Halle (8 juni 2006, C-430/04) Particulier die concurreert met publiekrechtelijk lichaam kan zich beroepen op art 13 BTWR
T-Mobile Austria e.a. (26 juni 2007, C-284/04) Toewijzing via veiling van frequenties voor aanbieden mobiele telecommunicatiediensten is geen economische activiteit
Hutchison 3G e.a. (26 juni 2007, C-369/04) Afgifte UMTS-vergunningen via veiling is geen economische activiteit
Götz (13 december 2007, C-408/06) Verkoop melkquota
Torgau-Westelbien (3 april 2008, C-442/05) Aanleg individuele aansluiting op vaste waterdistributienetten is levering van water, zodat publiekrechtelijk lichaam dat als overheid handelt, hiervoor belastingplichtig is
Mihal (21 mei 2008, C-456/07) Particuliere gerechtsdeurwaarder niet vrijgesteld voor verrichten overheidshandelingen, want geen deel van overheid, maar economische werkzaamheid als zelfstandige
Isle of Wight Council (16 september 2008, C-288/07) Concurrentievervalsing beoordelen m.b.t. werkzaamheden als zodanig zonder dat beoordeling betrekking heeft op specifieke plaatselijke markt. Niet alleen daadwerkelijke concurrentie, maar ook potentiële concurrentie, tenzij puur hypothetisch. Van enige betekenis, daadwerkelijke/potentiële concurrentievervalsing moet van meer dan onbeduidende omvang zijn.
SALIX Grundstücks-Vermietungsgesellschaft (4 juni 2009, C-102/08) Niet alleen concurrentievervalsing ten nadele van particuliere concurrenten, maar ook concurrentievervalsing in hun eigen nadeel
Commissie-Ierland (16 juli 2009, C-554/07) Ierland heeft art 13 BTWR niet goed geïmplementeerd
Commissie-Finland (29 oktober 2009, C-246/08) Door openbare bureaus verrichte rechtsbijstanddiensten zijn economische activiteiten
Commissie-Spanje (12 november 2009, C-154/08) Met heffing belaste functionarissen van heffingsorgaan voor bepaald kadastraal gebied t.b.v. autonome gemeenschap zijn belastingplichtig
Commissie-Nederland (25 maart 2010, C-79/09) Ter beschikking stellen personeel aan „euregio’s” in kader van bevordering arbeidsmobiliteit concurreert niet met werkzaamheden particuliere marktdeelnemers arbeidsvoorziening
Gmina Wrocław (20 maart 2014, C-72/13) BTW mag worden geheven over economische activiteiten gemeente Wrocław, die niet als overheid zijn verricht
Gmina Wroclaw (29 september 2015, C-276/14) Gemeentelijke begrotingseenheden niet belastingplichtig want niet zelfstandig
Saudaçor (29 oktober 2015, C-174/14)Planning- en beheerdiensten regionale gezondheidsdiensten zijn economische activiteiten
Gemeente Borsele (12 mei 2016, C-520/14) Leerlingenvervoersdienst overheidslichaam geen economische activiteit, want geen prestaties op algemene markt personenvervoer
Lajvér (2 juni 2016, C-263/15) Exploitatie cultuurtechnische bouwwerken gefinancierd met staatssteun door non-profit vennootschap die slechts bijkomstig dergelijke activiteit op commerciële wijze uitoefent is economische activiteit
Gemeente Woerden (22 juni 2016, C-267/15) Als belastingplichtige gebouw heeft laten bouwen en tegen beneden bouwkosten liggende prijs verkoopt, heeft hij recht op volledige aftrek voor bouw betaalde btw, niet slechts gedeeltelijke aftrek naar evenredigheid van gedeelten die verkrijger voor economische activiteiten gebruikt
National Roads Authority (19 januari 2017, C-344/15) Publiekrechtelijk lichaam verleent toegang weg tegen betaling tol; niet geacht te concurreren met particuliere exploitanten die op basis van met publiekrechtelijke lichaam gesloten overeenkomst op andere tolwegen tol innen

Einberger (28 februari 1984, 294/82) Illegale importen van verdovende middelen leiden niet tot belastingplicht
Mol (5 juli 1988, 269/86) Geen belastingplicht voor illegale levering verdovende middelen (amfetamine)
Happy Family (5 juli 1988, 289/86) Geen belastingplicht voor illegale levering verdovende middelen (softdrugs)
Witzemann (6 december 1990, C-343/89) Geen belastingplicht voor invoer vals geld
Lange (2 augustus 1993, C-111/92) Wel belastingplicht voor illegale uitvoer wegens strategische redenen
Goodwin en Unstead (28 mei 1998, C-3/97) Wel belastingplicht voor levering namaakparfums
Fischer (11 juni 1998, C-283/95) Wel belastingplicht voor illegale exploitatie kansspel (roulette)
Coffeeshop Siberië (29 juni 1999, C-158/98) Wel belastingplicht voor verhuur locatie voor verkoop drugs (tafel in café)
Salumets (29 juni 2000, C-455/98) Wel belastingplicht voor smokkelinvoer ethylalcohol
Curia (7 juli 2010, C-381/09) Wel belastingplicht voor verlening illegale woekerleningen

Levering van goederen = overdracht of overgang van macht om als eigenaar over lichamelijke zaak te beschikken (art 14 BTWR).

Van Dijk’s Boekhuis (14 mei 1985, C-139/84) Slechts sprake van vervaardiging als opdrachtnemer nieuw goed maakt uit materialen die opdrachtgever heeft verstrekt. Nieuw goed als door werk opdrachtnemer goed ontstaat waarvan functie volgens in maatschappelijk verkeer gangbare opvattingen verschilt van functie die verstrekte materialen hadden. Onderhouds- en reparatiewerkzaamheden die, hoe ingrijpend ook, aan verstrekte goed uitsluitend functie teruggeven die voordien had, zonder dat nieuw goed ontstaat, zijn derhalve niet vervaardigen van werk in roerende staat.
Safe Rekencentrum (8 februari 1990, C-320/88) Overdracht macht om als eigenaar over lichamelijke zaak te beschikken, ook zonder overdracht juridische eigendom = levering
Centralan Property (15 december 2005, C-63/04) Scholenconstructie: verhuur investeringsgoed 999 jaar tegen hoge prijs en eigendomsrecht 3 dagen later voor veel lagere prijs wordt overgedragen aan andere persoon, overdracht van macht om als een eigenaar over investeringsgoed te beschikken, zijn leveringen
Aktiebolaget (29 maart 2007, C-111/05) Levering + plaatsing glasvezelkabel die 2 lidstaten verbindt en gedeeltelijk buiten EU ligt = levering van goederen, als kabel na test zal worden overgedragen aan klant, die er als eigenaar over zal kunnen beschikken, dat prijs kabel verreweg grootste deel kosten vertegenwoordigt en diensten enkel plaatsing kabel omvatten, zonder aard te veranderen en zonder aan te passen aan specifieke behoeften klant
Dressuurstal Jespers (1 juni 2007, C-233/05)  Afgericht en getraind paard geen vervaardigd goed
Graphic Procédé (11 februari 2010, C-88/09) reprografie is levering als bestaat uit alleen reproductie documenten
Bog (10 maart 2011, C-497/09) verstrekking in snackbars, snackwagens of bioscoopfoyers van vers bereide spijzen of eetwaren voor onmiddellijke consumptie = levering, als diensten waarmee levering van eetwaren gepaard gaat, niet overheersen
Evita-K (18 juli 2013, C-78/12) Begrip levering van goederen houdt geen verband met vorm waarin eigendomsrecht is verkregen. Nationale rechter dient overeenkomstig nationale bewijsregels uit te maken of goederenleveringen daadwerkelijk zijn verricht.
Dixons Retail (21 november 2013, C-494/12) fysieke overdracht goed aan koper die gebruikmaakt van gestolen betaalkaart is levering
Wojskowa Agencja Mieszkaniowa (16 april 2015, C-42/14) doorbelasten GWL door verhuurder aan huurder = belaste prestatie
NLB Leasing (2 juli 2015, C-209/14) Financial lease waarbij aan einde eigendom overgaat op leasingnemer of waarbij optelsom termijnen praktisch gelijk is aan verkoopwaarde = levering
Stock ‘94 (8 december 2016, C-208/15) samenwerking in landbouw waarbij marktdeelnemer goederen levert aan landbouwer en lening verstrekt voor aankopen is één enkele handeling, waarbinnen levering goederen hoofdprestatie is
Posnania Investment (11 mei 2017, C-36/16) eigendomsoverdracht aan overheid ter voldoening achterstallige belastingschuld is geen levering onder bezwarende titel
Mercedes-Benz Financial Services UK (4 oktober 2017, C-164/16) huurovereenkomst met koopoptie wanneer uit financiële voorwaarden kan worden afgeleid dat uitoefening optie voor leasingnemer enige economisch rationele keuze blijkt = levering

Als dienst wordt beschouwd elke handeling die geen levering van goederen is (art 24 BTWR).

Mohr (29 februari 1996, C-215/94) Verbintenis beëindiging melkproductie landbouwer ≠ dienst
Faaborg-Gelting Linien (2 mei 1996, C-231/94) Restaurantverrichtingen zijn te beschouwen als diensten
Landboden-Agrardienste (18 december 1997, C-384/95) Door landbouwer aangegane verbintenis minstens 20% aardappelen niet oogsten geen dienst
Levob Verzekeringen en OV Bank (27 oktober 2005, C-41/04) Een enkele prestatie (levering software + aanpassing daarvan) moet als dienst worden gekwalificeerd, als blijkt dat aanpassing overheersend karakter heeft
Aktiebolaget (29 maart 2007, C-111/05) Levering + plaatsing glasvezelkabel die 2 lidstaten verbindt en gedeeltelijk buiten EU ligt = levering van goederen, als kabel na test zal worden overgedragen aan klant, die er als eigenaar over zal kunnen beschikken, dat prijs kabel verreweg grootste deel kosten vertegenwoordigt en diensten enkel plaatsing kabel omvatten, zonder aard te veranderen en zonder aan te passen aan specifieke behoeften klant
Graphic Procédé (11 februari 2010, C-88/09) reprografie  is dienst indien gepaard met overheersende bijkomende diensten
Bog (10 maart 2011, C-497/09) activiteiten partyservice = diensten, tenzij gewoon standaardspijzen worden geleverd zonder aanvullende diensten of wanneer levering spijzen overheersende bestanddeel is
Lebara (3 mei 2012, C-520/10) Als telecommunicatiebedrijf telefoonkaarten verkoopt aan distributeur die ze vervolgens in eigen naam en voor eigen rekening doorverkoopt aan eindgebruikers (rechtstreeks of via groothandelaars en detailhandelaars), verricht telecommunicatiebedrijf telecommunicatiedienst onder bezwarende titel aan distributeur. Telecommunicatiebedrijf verricht daarentegen geen tweede dienst onder bezwarende titel aan eindgebruiker als deze telefoonkaart gebruikt.
Serebryannay vek (26 september 2013, C-283/12) Reparatie en stoffering appartement is onder bezwarende titel verrichte dienst als deze op kosten eigenaar worden verricht en dienstverrichter gedurende looptijd appartement mag gebruiken voor zijn economische activiteit, zonder dat hij huur hoeft te betalen, terwijl eigenaar ingerichte appartement terugkrijgt aan einde van looptijd overeenkomst.
Asparuhovo Lake Investment Company (3 september 2015, C-463/14) abonnement voor adviesdiensten aan onderneming is dienst
Hedqvist (22 oktober 2015, C-264/14) inwisselen traditionele valuta’s tegen bitcoin en omgekeerd tegen betaling van marge is dienst onder bezwarende titel
SAWP (18 januari 2017, C-37/16) auteursrechthouders verrichten geen dienst aan producenten en importeurs van blanco dragers voor opname en reproductie bij wie collectieve beheersorganisaties voor auteursrechten voor rekening van deze rechthebbenden, maar in eigen naam, een heffing innen op de verkoop van deze inrichtingen en dragers

Wanneer door tussenkomst van een belastingplichtige, handelend op eigen naam, maar voor rekening van een ander, een dienst wordt verricht, wordt de betrokken belastingplichtige geacht deze dienst zelf te hebben afgenomen en te hebben verricht (art 28 BTWR).

Henfling (14 juli 2011, C-464/10) Als marktdeelnemer op eigen naam maar voor rekening van wedkantoor, als tussenpersoon handelt bij inzameling weddenschappen, wordt wedkantoor geacht t.b.v. deze tussenpersoon een weddenschap te verrichten.
Lebara (3 mei 2012, C-520/10) Als telecommunicatiebedrijf telefoonkaarten verkoopt aan distributeur die ze vervolgens in eigen naam en voor eigen rekening doorverkoopt aan eindgebruikers (rechtstreeks of via groothandelaars en detailhandelaars), verricht telecommunicatiebedrijf telecommunicatiedienst onder bezwarende titel aan distributeur. Telecommunicatiebedrijf verricht daarentegen geen tweede dienst onder bezwarende titel aan eindgebruiker als deze telefoonkaart gebruikt.

Content 2

Invoer van goederen (art 30 BTWR)

Schul (5 mei 1982, C-15/81) Invoer uit andere lidstaat
Profant (3 oktober 1985, C-249/84) Invoer motorrijtuig uit andere lidstaat
Van der Kooy (28 januari 1999, C-181/97) Invoer uit Antillen = invoer
de Andrade (7 december 2000, C-213/99) Boeteheffing douane niet belast met btw
Dansk Transport og Logistik (29 april 2010, C-230/08) Goederen in beslag genomen en vernietigd door douane niet ingevoerd en dus niet belast met btw
Pakora Pluss (29 juli 2010, C-248/09) Bij invoer rust verplichting tot betaling BTW op aangewezen/erkende importeur
Harry Winston (11 juli 2013, C-273/12) BTW verschuldigd bij diefstal uit douane-entrepot
X (15 mei 2014, C-480/12) BTW verschuldigd als douaneschuld uitsluitend door niet-nakomen verplichtingen is ontstaan
Eurogate Distribution (2 juni 2016, C-226/14) Geen BTW verschuldigd over wederuitgevoerde goederen, zelfs indien douaneschuld is ontstaan door niet-nakomen verplichtingen
Latvijas dzelzceļš (18 mei 2017, C-154/16) Geen BTW verschuldigd voor geheel vernietigde of onherstelbaar verloren gegane deel goederen die onder regeling extern communautair douanevervoer zijn geplaatst

Overgang van het geheel of een gedeelte van een algemeenheid van goederen onder bezwarende titel, om niet of in de vorm van inbreng in een vennootschap, wordt geacht geen levering te vormen (art 19 BTWR)

Abbey National (22 februari 2001, C-408/98) Uitgaven overdrager t.b.v. overdracht deel van algemene kosten en dus in beginsel rechtstreeks en onmiddellijk verband met gehele economische activiteit van overdrager
Zita Modes (27 november 2003, C-497/01) Geldt voor elke overdracht handelszaak of autonoom gedeelte van onderneming met lichamelijke en eventueel ook onlichamelijke zaken, welke tezamen onderneming of bedrijfsonderdeel vormen waarmee autonome economische activiteit kan worden uitgeoefend. Verkrijger moet evenwel bedoeling hebben om overgedragen handelszaak of bedrijfsonderdeel te exploiteren, en niet om betrokken activiteit onmiddellijk zonder meer te vereffenen en in voorkomend geval voorraden te verkopen.
Faxworld (29 april 2004, C-137/02) Vennootschap is belastingplichtige ook als enige handeling bestaat in overdracht van onderneming/overgang van de algemeenheid van goederen
SKF (29 oktober 2009, C-29/08) Aandelenoverdracht kan worden gelijkgesteld met overgang van geheel of gedeelte van algemeenheid van onderneming
Schriever (10 november 2011, C-444/10) Als overgang van geheel of gedeelte van algemeenheid van goederen moet worden aangemerkt eigendomsoverdracht van goederenvoorraad en winkeluitrusting van detailhandelszaak tegelijk met verhuur voor onbepaalde tijd van winkelruimte aan verkrijger
X (30 mei 2013, C-651/11) Overdracht 30 % van aandelen in BV vormt geen overgang van geheel of gedeelte van algemeenheid van goederen of diensten, ook al dragen alle aandeelhouders tegelijkertijd alle andere aandelen over

Eenheid van prestatie / samengestelde prestaties

Faaborg-Gelting Linien (2 mei 1996, C-231/94) Restaurantverrichtingen zijn te beschouwen als diensten
Levob Verzekeringen en OV Bank (27 oktober 2005, C-41/04) Als twee of meer elementen of handelingen geleverd aan of verricht aan als modaal beschouwde consument, zo nauw met elkaar verbonden zijn dat zij objectief gezien economisch één geheel vormen waarvan splitsing kunstmatig zou zijn, vormt geheel van deze elementen of deze handelingen voor toepassing van BTW één enkele prestatie
Aktiebolaget (29 maart 2007, C-111/05) Levering + plaatsing glasvezelkabel die 2 lidstaten verbindt en gedeeltelijk buiten EU ligt = levering van goederen, als kabel na test zal worden overgedragen aan klant, die er als eigenaar over zal kunnen beschikken, dat prijs kabel verreweg grootste deel kosten vertegenwoordigt en diensten enkel plaatsing kabel omvatten, zonder aard te veranderen en zonder aan te passen aan specifieke behoeften klant
RLRE Tellmer Property (11 juni 2009, C-572/07) Verhuur onroerend goed en schoonmaak gemeenschappelijke delen ervan zijn zelfstandige, onderling scheidbare handelingen
Everything Everywhere (2 december 2010, C-276/09) Mogelijkheid op verschillende manieren te betalen is geen afzonderlijke dienst naast mobiele telefonie
Purple Parking en Airparks Services (19 januari 2012, C-117/11) Parkeerdiensten met parkeerplaats op parkeerterrein buiten luchthaven („off-airport parking”) en vervoer passagiers tussen parkeerterrein en luchthaventerminal worden vervoerd, zijn één enkele samengestelde prestatie waarin parkeerdienst prevaleert.
Deutsche Bank (19 juli 2012, C-44/11) Vermogensbeheer van waardepapieren waarbij belastingplichtige tegen vergoeding naar eigen inzicht over koop en verkoop waardepapieren beslist en beslissing uitvoert, bestaat uit twee elementen die zo nauw verbonden zijn dat zij, objectief gezien, één enkele economische prestatie vormen
Field Fisher Waterhouse (27 september 2012, C-392/11) Verhuur onroerende goederen en aan verhuur verbonden diensten kunnen één dienst vormen
Leichenich (15 november 2012, C-532/11) verhuur woonboot + verhuur aanlegsteiger = één enkele vrijgestelde prestatie
Wojskowa Agencja Mieszkaniowa (16 april 2015, C-42/14) verhuur + levering GWL = onderscheiden en zelfstandige prestaties
Mapfre asistencia en Mapfre warranty (16 juli 2015, C-584/13) verkoop tweedehandsauto + garantie door derde = onderscheiden en zelfstandige prestaties
Stock ‘94 (8 december 2016, C-208/15) samenwerking in landbouw waarbij marktdeelnemer goederen levert aan landbouwer en lening verstrekt voor aankopen is één enkele handeling, waarbinnen levering goederen hoofdprestatie is
Stadion Amsterdam (18 januari 2018, C-463/16) Eén prestatie (hoofdelement en bijkomend element) belast tegen tarief hoofdelement

Privégebruik (art 16 + 26 BTWR), overbrenging en interne levering

De Jong (6 mei 1992, C-20/91) Als belastingplichtige op bedrijfsgrond woning bouwt voor zichzelf, moet alleen woning en niet grond als voor eigen privé-doeleinden aan bedrijf onttrokken worden beschouwd
Mohsche (25 mei 1993, C-193/91) geen BTW over gebruik voor privédoeleinden als gebruik gepaard gaat met diensten die belastingplichtige door derden voor onderhoud of gebruik van goed heeft laten verrichten zonder voorbelasting te kunnen aftrekken
Enkler (26 september 1996, C-230/94) Kampeerwagen kan naar aard zowel voor economische doeleinden als voor privé-doeleinden worden gebruikt
Julius Fillibeck Söhne (16 oktober 1997, C-258/95) gratis vervoer werknemers door werkgever dient in beginsel privédoeleinden werknemers en dus andere dan bedrijfsdoeleinden
Kuwait Petroleum (27 april 1999, C-48/97) inwisseling zegels door klant tankstation tegen goederen is levering onder bezwarende titel als goederen niet van geringe waarde zijn
Bakcsi (8 maart 2001, C-415/98) onttrekking goed waarvoor geen aftrek is genoten, niet belast
Fischer en Brandenstein (17 mei 2001, C-322/99) alleen bijtelling voor onderdelen waarvoor btw aftrek is ontstaan
Hotel Scandic Gåsabäck (20 januari 2005, C-412/03) Door onderneming aan personeelsleden onder kostprijs verstrekte maaltijden zijn geen privé-onttrekking
EMI Group (30 september 2010, C-581/08) Monster/geschenken van geringe waarde
Van Laarhoven (16 februari 2012, C-594/10) forfaitaire berekeningsmethode voor privégebruik auto die niet op proportionele wijze rekening houdt met daadwerkelijke omvang gebruik mag niet
BLM (29 maart 2012, C-436/10) gebruik voor privédoeleinden door personeel van gedeelte van gebouw
Gemeente Vlaardingen (8 november 2012, C-299/11) bestemmen velden voor vrijgestelde activiteit die door derde zijn bewerkt, belast met maatstaf van heffing som waarde grond velden en kosten bewerking
Marinov (8 mei 2013, C-142/12) ook van toepassing bij staking onderneming
Medicom en Maison Patrice Alard (18 juli 2013, C-210/11) terbeschikkingstelling gedeelte onroerend goed voor privédoeleinden beheerder zonder huurprijs in geld
Dresser-Rand (6 maart 2014, C-606/12) verzending of vervoer goed alleen dan geen overbrenging naar andere lidstaat als goed na bewerking in lidstaat aankomst opnieuw wordt verzonden naar belastingplichtige in lidstaat herkomst
BCR Leasing (17 juli 2014, C-438/13) onmogelijkheid leasemaatschappij om geleasede goederen terug te krijgen na ontbinding leaseovereenkomst wegens niet-nakoming door de leasenemer is geen levering onder bezwarende titel
Gemeente ’s-Hertogenbosch (10 september 2014, C-92/13) art 18 van toepassing als gemeente gebouw in gebruik neemt dat zij op eigen grond heeft laten bouwen voor 94 % oppervlakte als overheid voor 6 % als belastingplichtige waarvan 1 % vrijgesteld
Mateusiak (16 juni 2016, C-229/15) bij staking onder zich hebben van goederen, als bij verwerving recht op aftrek is ontstaan = levering onder bezwarende titel, als herzieningsperiode is verstreken
Wind Inovation (9 november 2017, C-552/16) toegestaan is wetgeving op grond waarvan verplichte schrapping uit btw-register van vennootschap waarvan ontbinding bij rechterlijke beslissing is gelast, verplichting met zich brengt over aanwezige activa verschuldigde btw of reeds voldane voorbelasting te berekenen en af te dragen, op voorwaarde dat zij vanaf haar ontbinding geen economische werkzaamheden meer verricht

Aktiebolaget (29 maart 2007, C-111/05) plaats van levering glasvezelkabel die 2 lidstaten verbindt en gedeeltelijk buiten EU ligt wat beide lidstaten toekomt in verhouding tot lengte kabel op grondgebied
Fonderie (2 oktober 2014, C-446/13) plaats van levering goed dat in opdracht verkoper door in andere lidstaat gevestigde dienstverrichter wordt afgewerkt om klaar voor levering te maken voordat door deze dienstverrichter naar afnemer wordt verzonden = lidstaat afnemer

Hamann (15 maart 1989, C-51/88) zeegaande zeiljachten die huurders gebruiken voor zeilsport zijn vervoermiddelen voor plaats van dienst
Commissie-Frankrijk (17 november 1993, C-68/92) reclamediensten niet goed geïmplementeerd
Commissie-Luxemburg (17 november 1993, C-69/92) reclamediensten niet goed geïmplementeerd
Commissie-Spanje (17 november 1993, C-73/92) reclamediensten niet goed geïmplementeerd
Dudda (26 september 1996, C-327/94) plaats van dienst geluidstechnische begeleiding artistieke of recreatieve evenementen
Linthorst, Pouwels en Scheres (6 maart 1997, C-167/95) plaats van dienst dierenarts is zetel bedrijfsuitoefening of vaste inrichting van waaruit diensten verricht
Von Hoffmann (16 september 1997, C-145/96) arbitrage is geen dienst van raadgevend persoon voor plaats van dienst
Reisebüro Binder (6 november 1997, C-116/96) bij internationaal personenvervoer tegenprestatie uitsplitsen naar verhouding afgelegde afstanden
Commissie-Frankrijk (25 januari 2001, C-429/97) plaats van dienst hoofdaannemer betreffende complexe dienst afvalverwijdering met onderaannemer die werk doet = hoofdregel B2B
SPI (15 maart 2001, C-108/00) ook onrechtstreeks t.b.v. adverteerder verrichte diensten gefactureerd aan derde die ze aan adverteerder doorfactureert zijn reclamediensten
Design Concept (5 juni 2003, C-438/01) reclamediensten onrechtstreeks geleverd aan adverteerder en gefactureerd aan eerste ontvanger die factureert aan adverteerder: dat adverteerder geen goed of dienst produceert, in prijs waarvan kosten van die diensten kunnen worden opgenomen, doet voor vaststelling plaats van dienst niet ter zake
Lipjes (27 mei 2004, C-68/03) vaststelling plaats van dienst tussenpersoon bij verrichting handelingen die aan basis liggen van bemiddelingsprestaties
RAL (Channel Islands) (12 mei 2005, C-452/03) gelegenheid geven tegen betaling speelautomaten te gebruiken in speelzalen op grondgebied lidstaat = vermakelijkheidsactiviteit of soortgelijke activiteit, zodat plaats van dienst = plaats waar materieel verricht
Köhler (15 september 2005, C-58/04) reisonderbrekingen schip in havens derde landen, waarbij reizigers schip – ook al is het maar voor korte tijd – kunnen verlaten, zijn „tussenstops buiten de Gemeenschap”
Gillan Beach (9 maart 2006, C-114/05) totaalpakket diensten van organisator aan exposanten op beurs of tentoonstelling
Heger (7 september 2006, C-166/05) overdracht visrecht door overdracht visvergunning is dienst m.b.t. onroerend goed
Commissie-Duitsland (6 december 2007, C-401/06) diensten executeur geen diensten die hoofdzakelijk en gewoonlijk door advocaat worden verricht, noch soortgelijk aan met door advocaat verrichte diensten
TRR (6 november 2008, C-291/07) afnemer die zowel economische als niet-economische activiteiten verricht is belastingplichtige voor plaats van dienst
Athesia Druck (19 februari 2009, C-1/08) Bij reclamediensten is plaats van dienst in beginsel plaats afnemer. Lidstaten kunnen echter afwijken naar plaats van dienstverrichter.
RCI Europe (3 september 2009, C-37/08) organiseren ruil rechten van gebruik deeltijd vakantiewoningen tussen leden = plaats onroerend goed
Swiss Re Germany Holding (22 oktober 2009, C-242/08) cessie portefeuille levensherverzekeringscontracten aan in derde staat gevestigde verzekeringsmaatschappij
Kronospan Mielec (7 oktober 2010, C-222/09) onderzoeks‑ en ontwikkelingswerkzaamheden op gebied van leefmilieu en technologie door ingenieurs = diensten verricht door ingenieurs
MacDonald Resorts (16 december 2010, C-270/09) inwisseling rechten “optieprogramma” tegen verblijf in hotel of recht op tijdelijk gebruik van residentie = diensten in samenhang met onroerend goed
Inter-Mark Group (27 oktober 2011, C-530/09) uitwerking, tijdelijke terbeschikkingstelling en/of vervoer en montage van beurs- of expositiestand = verschillende soorten diensten mogelijk
ADV Allround (26 januari 2012, C-218/10) „beschikbaar stellen van personeel” heeft ook betrekking op beschikbaar stellen van zelfstandigen, die niet in loon dienst werkzaam zijn bij dienstverrichter
RR Donnelley Global Turnkey Solutions (27 juni 2013, C-155/12) samengestelde dienst opslag + ontvangst goederen +  plaatsen opslagstellingen + verpakken + afgeven + laden + lossen, is alleen dienst m.b.t. onroerend goed als opslag hoofddienst is en afnemers gebruiksrecht op (gedeelte van) uitdrukkelijk bepaald onroerend goed krijgen
SMK (30 april 2015, C-97/14) art 55 BTWR n.v.t. als afnemer diensten voor btw was geïdentificeerd in zowel lidstaat daadwerkelijk dienstverrichting als andere lidstaat en vervolgens alleen in andere lidstaat, en waarin roerende lichamelijke zaken waarvoor diensten zijn verricht, niet nadat diensten waren verricht maar wel na latere verkoop van die zaken zijn verzonden of vervoerd buiten lidstaat daadwerkelijk dienstverrichting
A en B (8 december 2016, C-453/15) “andere soortgelijke rechten” (art 56 lid 1 onder a BTWR) omvatten emissierechten broeikasgassen (CO2-rechten)

EMAG Handel Eder (6 april 2006, C-245/04) als 2 opeenvolgende leveringen van dezelfde goederen onder bezwarende titel tussen als zodanig handelende belastingplichtigen tot 1 intracommunautaire verzending of 1 intracommunautair vervoer leiden, kan verzending of vervoer aan slechts 1 van 2 leveringen worden toegerekend en is alleen die levering vrijgesteld (0%)

Liberexim (11 juli 2002, C-371/99) invoer in lidstaat waar eerste handeling die als onttrekking douanetoezicht kan worden aangemerkt (objectieve voorwaarden)
Dansk Transport og Logistik (29 april 2010, C-230/08) goederen door douane in beslag genomen en vernietigd zonder uit hun bezit te zijn geweest, geacht niet ingevoerd, geen belastbaar feit en geen btw verschuldigd

Vaste inrichting (art 43 BTWR)

Berkholz (4 juli 1985, C-168/84) een installatie voor commerciële activiteiten (zoals exploitatie speelautomaten op zeeschip in internationale wateren) kan slechts als vaste inrichting worden aangemerkt als die inrichting duurzaam over het personeel en de technische middelen beschikt die daarvoor noodzakelijk zijn en plaats dienstverlener niet doelmatig is
Faaborg-Gelting Linien (2 mei 1996, C-231/94) Berkholz n.v.t. op restauratieruimte op schip, vooral niet wanneer, de vaste zetel van exploitant schip bruikbaar aanknopingspunt voor belastingheffing vormt.
ARO Lease (17 juli 1997, C-190/95) Leasemaatschappij verricht diensten niet vanuit vaste inrichting andere lidstaat als zij daar niet over kantoor of stalling voor auto’s beschikt.
DFDS (20 februari 1997, C-260/95) wanneer reisorganisator via zijn agent in andere lidstaat diensten aan reizigers verleent, zijn die diensten daar aan btw onderworpen, als deze agent, die enkel als assistent van organisator optreedt, over personeel en technische middelen beschikt die vaste inrichting kenmerken
Lease Plan Luxemburg (7 mei 1998, C-390/96) onderneming die aan in andere lidstaat gevestigde klanten voertuigen verhuurt of least, beschikt daardoor niet over vaste inrichting in andere lidstaat
FCE Bank (23 maart 2006, C-210/04) in andere lidstaat gevestigde vaste inrichting die geen eigen rechtspersoon is t.o.v. vennootschap waarvan zij deel uitmaakt, en waaraan vennootschap diensten levert, moet niet als belastingplichtige worden beschouwd op grond van kosten die haar voor deze diensten in rekening worden gebracht
Daimler en Widex (25 oktober 2012, C-318/11) belastingplichtige die in andere lidstaat uitsluitend technische tests of onderzoek verricht m.u.v. belastbare handelingen, kan niet worden geacht aldaar te beschikken over vaste inrichting
Welmory (16 oktober 2014, C-605/12) belastingplichtige in lidstaat A die diensten afneemt van belastingplichtige in lidstaat B moet worden geacht in lidstaat B te beschikken over vaste inrichting indien deze inrichting wordt gekenmerkt door voldoende mate van duurzaamheid en – wat personeel en technische middelen betreft – geschikte structuur om diensten te kunnen afnemen en te gebruiken bij haar bedrijfsuitoefening
Skandia America (17 september 2014, C-7/13) diensten die in derde land gevestigd hoofdkantoor verricht voor zijn filiaal in lidstaat, vormen belastbare handelingen indien dat filiaal lid is van fiscale eenheid.

Vergoeding (art 73 BTWR)

Nederlandse Spoorwegen (12 juni 1979, C-126/78) inning remboursbedrag en vervoer
Coöperatieve Aardappelenbewaarplaats (5 februari 1981, C-154/80) geen sprake van tegenwaarde als coöperatieve vereniging haar leden geen bewaarloon in rekening brengt voor dienst
BAZ Bausystem (1 juli 1982, C-222/81) bij rechterlijke uitspraak toegekende rente niet in grondslag
Commissie-België (10 april 1984, C-324/82) bij verkoop nieuwe auto’s uitgaan van minimumbelastinggrondslag catalogusprijs en dus alle prijskortingen buiten beschouwing laat mag niet
Commissie-Nederland (10 juli 1985, C-16/84) waarde ingeruild goed niet in tegenprestatie (oud)
Commissie-Ierland (10 juli 1985, C-17/84) waarde ingeruild goed niet in tegenprestatie (oud)
Schul (21 mei 1985, C-47/84) vergoeding bij invoer (oud)
Commissie-België (4 februari 1988, C-391/85) vervolg op C-324/82 => afschaffing minimumgrondslag dmv invoering nieuwe belasting mag niet
Direct Cosmetics (12 juli 1988, C-138/86) afwijkende maatregel, slechts van toepassing op belastingontwijkende belastingplichtigen, is toelaatbaar mits door objectieve omstandigheden gerechtvaardigd
Naturally Yours Cosmetics (23 november 1988, C-230/87) maatstaf van heffing = som geldelijke tegenprestatie + waarde door wederverkoper verrichte dienst, bestaande in gebruik lokartikel om zich te verzekeren van diensten van derde; waarde van die dienst = verschil werkelijk voor artikel betaalde prijs en normale groothandelsprijs
ORO Amsterdam Beheer (5 december 1989, C-165/88) bij berekening BTW over gebruikte goederen geen rekening houden met BTW nog begrepen in prijs goederen met oog op wederverkoop van niet-belastingplichtige betrokken toegestaan
K Line Air Service Europe (9 juli 1992, C-131/91) andere minimummaatstaf van heffing voor tussen BTW-plichtigen tot stand gekomen verkoop van tweedehands auto’ s niet toegestaan
Chaussures Bally (25 mei 1993, C-18/92) percentage dat door credit card bedrijf wordt ingehouden verlaagd niet maatstaf van heffing
Muys’ en De Winter’s Bouw- en Aannemingsbedrijf (27 oktober 1993, C-281/91) leverancier die tegen vergoeding van rente uitstel van betaling verleent, verstrekt in beginsel vrijgesteld krediet; als echter slechts tot tijdstip van levering uitstel van betaling wordt verleend, is rente geen vergoeding voor kredietverlening, maar element van tegenprestatie
Empire Stores (2 juni 1994, C-33/93) maatstaf van heffing bij door leverancier gratis geleverde goederen voor potentiële nieuwe klant aanmeldt = door leverancier betaalde aankoopprijs
Glawe (5 mei 1994, C-38/93) tegenprestatie terbeschikkingstelling kansspelautomaten = omzet – bepaald percentage van ingezette bedragen dat verplicht als prijs wordt uitgekeerd
Skripalle (29 mei 1997, C-63/96) minimale maatstaf van heffing voor gelieerde personen wanneer overeengekomen tegenprestatie met normale marktprijs overeenkomt, maar lager is dan minimale maatstaf van heffing niet toegestaan
Goldsmiths Jewellers (3 juli 1997, C-330/95) onderscheid tussen betaling en geld en betaling in natura bij niet-betaling en teruggaaf niet toegestaan
First National Bank of Chicago (14 juli 1998, C-172/96) Bij valutatransacties waarbij geen kosten of provisie worden berekend, maatstaf van heffing = bruto resultaat transacties dienstverrichter bepaalde periode
Société financière d’investissements (SFI) (19 november 1998, C-85/97) terbeschikkingstelling voertuig voor privé-gebruik; door werkgever in andere lidstaat over huur betaalde BTW in maatstaf van heffing opnemen niet toegestaan, als betaalde BTW niet in maatstaf van heffing zou zijn opgenomen als voertuig in betrokken lidstaat was gehuurd
Kuwait Petroleum (27 april 1999, C-48/97) prijskortingen en prijsrabatten kunnen geen prijsvermindering omvatten die betrekking heeft op volledige kostprijs van levering
Commissie-Frankrijk (29 maart 2001, C-404/99) verplichte toeslag op prijs als beloning voor bediening („bedieningsgeld”) vormt onderdeel vergoeding
Primback (15 mei 2001, C-34/99) bij factoring wordt maatstaf van heffing gevormd door totale door koper verschuldigde bedrag, commissie voor factoringbedrijf komt dus niet in mindering
Bertelsmann (3 juli 2001, C-380/99) maatstaf van heffing bij levering premie in natura, die tegenprestatie vormt voor aanbrengen nieuwe klant, omvat naast aankoopprijs van premie eveneens verzendkosten, wanneer die kosten worden gedragen door degene die premie levert
Kennemer Golf & Country Club (21 maart 2002, C-174/00) jaarlijkse contributies leden sportvereniging kunnen tegenprestatie voor door vereniging verrichte diensten vormen, ook als leden die voorzieningen niet (regelmatig) gebruiken, toch verplicht zijn hun jaarlijkse contributie te betalen
Town and County Factors (19 september 2002, C-498/99) Op grond van art 73 BTWR vormt volle bedrag van door organisator van spel ontvangen deelnamekosten maatstaf van heffing, als organisator vrij over genoemd bedrag kan beschikken
Hotel Scandic Gåsabäck (20 januari 2005, C-412/03) Door onderneming aan personeelsleden onder kostprijs verstrekte maaltijden zijn geen privé-onttrekking => maatstaf van heffing is daadwerkelijk ontvangen tegenprestatie
De Danske Bilimportører (1 juni 2006, C-98/05) belasting op de registratie van nieuwe motorvoertuigen is doorlopende post => niet in maatstaf van heffing
Commissie-Oostenrijk (28 september 2006, C-128/05) forfaitaire regeling personenvervoer door buitenlandse belastingplichtigen niet toegestaan
Société thermale d’Eugénie-les-Bains (18 juli 2007, C-277/05) betaald voorschot hotel bij annulering is schadeloosstelling wegens ontbinding zonder rechtstreeks verband met enige dienst onder bezwarende titel verricht => niet belast
Commissie-Polen (20 mei 2010, C-228/09) opneming in maatstaf van heffing van voor niet-geregistreerde motorvoertuigen geldend recht
Loyalty Management UK en Baxi group (7 oktober 2010, C-53/09) betalingen aan leveranciers in kader van klantenbindingsprogramma in maatstaf van heffing
Commissie-Oostenrijk (22 december 2010, C-433/09) belasting op levering van nog niet in lidstaat geregistreerde voertuigen berekend op basis van waarde en gemiddelde verbruik (Normverbrauchsabgabe) niet toegestaan
Campsa Estaciones de Servicio (9 juni 2011, C-285/10) op handelingen tussen verbonden partijen die kennelijk lagere prijs dan normale marktprijs hebben afgesproken mogen niet regels inzake vaststelling maatstaf van heffing in geval van onttrekking of gebruik goederen en diensten voor privédoeleinden worden toegepast
Lidl & Companhia (28 juli 2011, C-106/10) belasting op motorvoertuigen valt onder begrip belastingen, rechten en heffingen en moet daarom in maatstaf van heffing worden opgenomen
Connoisseur Belgium (9 december 2011, C-69/11) btw niet verschuldigd over kosten of bedragen die door belastingplichtige aan zijn medecontractant contractueel hadden kunnen worden aangerekend, maar niet zijn aangerekend
Balkan and Sea Properties (26 april 2012, C-621/10) kiezen voor normale waarde mag niet in gevallen die niet in art 80 BTWR zijn opgesomd
International Bingo Technology (19 juli 2012, C-377/11) verkoop van bingokaarten => vooraf bij wet vastgestelde gedeelte van prijs voor de uitkering prijzengeld niet in de maatstaf van heffing
Grattan (19 december 2012, C-310/11) geen verlaging belastinggrondslag met terugwerkende kracht als aan agent na levering tegoed wordt toegekend in geld of verrekenbaar met verschuldigde bedragen reeds geleverde goederen
TVI (5 december 2013, C-618/11) maatstaf van heffing commerciële reclamediensten omvat ook uitzendheffing die ten goede komt aan cinematografische en audiovisuele kunsten

Office des produits wallons (22 november 2001, C-184/00) begrip rechtstreeks met de prijs verband houdende subsidies heeft alleen betrekking op subsidies die volledig of gedeeltelijk tegenprestatie vormen voor goederenlevering of dienstverrichting en door derde aan verkoper of dienstverrichter worden betaald
Keeping Newcastle Warm (13 juni 2002, C-353/00) prijssubsidie onderdeel van tegenprestatie voor dienst en in maatstaf van heffing
Commissie-Italië (15 juli 2004, C-381/01) steun gedroogde voedergewassen geen prijssubsidie, want geen rechtstreeks verband met prijs belaste handeling
Commissie-Finland (15 juli 2004, C-495/01) steun gedroogde voedergewassen geen prijssubsidie, want geen rechtstreeks verband met prijs belaste handeling
Commissie-Duitsland (15 juli 2004, C-144/02) steun gedroogde voedergewassen geen prijssubsidie, want geen rechtstreeks verband met prijs belaste handeling
Commissie-Zweden (15 juli 2004, C-463/02) steun gedroogde voedergewassen geen prijssubsidie, want geen rechtstreeks verband met prijs belaste handeling

Hotel Scandic Gåsabäck (20 januari 2005, C-412/03) Door onderneming aan personeelsleden onder kostprijs verstrekte maaltijden zijn geen privé-onttrekking => maatstaf van heffing is daadwerkelijk ontvangen tegenprestatie
Wollny (14 september 2006, C-72/05) maatstaf van heffing voor privégebruik deel gebouw vastgesteld op deel aankoop‑ of oprichtingskosten gebouw inclusief aankoopkosten terrein

Société thermale d’Eugénie-les-Bains (18 juli 2007, C-277/05) betaald voorschot hotel bij annulering is schadeloosstelling wegens ontbinding zonder rechtstreeks verband met enige dienst onder bezwarende titel verricht => niet belast

Pakora Pluss (29 juli 2010, C-248/09) invoerrechten omvatten niet bij invoer van goederen te innen btw

art 90 BTWR

Kraft Foods Polska (26 januari 2012, C-588/10) vereiste dat verlaging maatstaf van heffing oorspronkelijke factuur ervan afhankelijk stelt dat belastingplichtige in bezit is van bevestiging van ontvangst van corrigerende factuur door afnemer van goederen of diensten, valt onder begrip voorwaarde die door lidstaat mag worden vastgesteld

Eenheid van prestatie / samengestelde prestaties

Levob Verzekeringen en OV Bank (27 oktober 2005, C-41/04) Als twee of meer elementen of handelingen geleverd aan of verricht aan als modaal beschouwde consument, zo nauw met elkaar verbonden zijn dat zij objectief gezien economisch één geheel vormen waarvan splitsing kunstmatig zou zijn, vormt geheel van deze elementen of deze handelingen voor toepassing van BTW één enkele prestatie
Purple Parking en Airparks Services (19 januari 2012, C-117/11) Parkeerdiensten met parkeerplaats op parkeerterrein buiten luchthaven („off-airport parking”) en vervoer passagiers tussen parkeerterrein en luchthaventerminal worden vervoerd, zijn één enkele samengestelde prestatie waarin parkeerdienst prevaleert.
Deutsche Bank (19 juli 2012, C-44/11) Vermogensbeheer bestaat uit twee elementen die zo nauw verbonden zijn dat zij objectief gezien één enkele economische prestatie vormen
Wojskowa Agencja Mieszkaniowa (16 april 2015, C-42/14) verhuur + levering GWL = onderscheiden en zelfstandige prestaties
Mapfre asistencia en Mapfre warranty (16 juli 2015, C-584/13) verkoop tweedehandsauto + garantie door derde = onderscheiden en zelfstandige prestaties
Stadion Amsterdam (18 januari 2018, C-463/16) Eén prestatie (hoofdelement en bijkomend element) belast tegen tarief hoofdelement

Content 2

Content 3

Levering van een gebouw of een gedeelte ervan en van het bijbehorende terrein + de levering van onbebouwde onroerende goederen (art 135 lid 1 onder j + k BTWR)

Content 1

Verhuur en verpachting van onroerende goederen (art 135 lid 1 onder l BTWR)

RLRE Tellmer Property (11 juni 2009, C-572/07) Verhuur onroerend goed en schoonmaak gemeenschappelijke delen ervan zijn zelfstandige, onderling scheidbare handelingen
Leichenich (15 november 2012, C-532/11) verhuur woonboot + verhuur aanlegsteiger = één enkele vrijgestelde prestatie

Content 3

Onderwijsvrijstelling / btw vrijstelling onderwijs
Commissie-Duitsland (20 juni 2002, C-287/00) Onderzoeksactiviteiten tegen vergoeding mogen niet vrijgesteld
Horizon College (14 juni 2007, C-434/05) Ter beschikking stellen leraren kan nauw samenhangen met
Haderer (14 juni 2007, C-445/05) Huiswerkbegeleiding en cursussen moeten betrekking hebben op school
Eulitz (28 januari 2010, C-473/08) Lessen gegeven aan opleidingsinstituut
Commissie-Nederland (25 maart 2010, C-79/09) Ter beschikking stellen van personeel
MDDP (28 november 2013, C-319/12) Commercieel onderwijs
Brockenhurst College (4 mei 2017, C-699/15) Restaurant- en theaterdiensten nauw samenhangend met onderwijs

Sportvrijstelling / btw vrijstelling sport (art 11.1.e OB + art 132.1.m BTWR)
Commissie-Spanje (7 mei 1998, C-124/96) Maximale contributie-eis niet toegestaan
Stockholm Lindöpark (18 januari 2001, C-150/99) Algemene vrijstelling terbeschikkingstelling ruimten voor sport mag niet
Kennemer Golf & Country Club (21 maart 2002, C-174/00) Bij kwalificatie van instelling als instelling zonder winstoogmerk moeten alle activiteiten van instelling in aanmerking worden genomen. Instelling kan ook als instelling zonder winstoogmerk worden gekwalificeerd als zij systematisch streeft naar overschotten die zij vervolgens aanwendt ten dienste van haar prestaties.
Turn‑ und Sportunion Waldburg  (12 januari 2006, C-246/04) Sportverenigingen zonder winstoogmerk
Canterbury Hockey Club (16 oktober 2008, C-253/07)Vrijstelling geldt ook voor nauw samenhangende diensten aan instellingen
Město Žamberk (21 februari 2013, C-18/12) Sportactiviteiten in aquapark vrijgesteld
Bridport and West Dorset Golf Club (19 december 2013, C-495/12) Ook niet-leden golfclub vallen onder vrijstelling
Commissie-Nederland (25 februari 2016, C-22/15) Vrijstelling verhuur lig- en bergplaatsen vaartuigen leden watersportverenigingen mag niet
London Borough of Ealing (13 juli 2017, C-633/15) Voorwaarde niet-verstoren mededinging toegestaan
The English Bridge Union (26 oktober 2017, C-90/16) Bridge is geen sport

Koepelvrijstelling (art 11.1.u OB + art 132.1.f BTWR)
SUFA (15 juni 1989, 348/87) Diensten uitsluitend ten behoeve van instellingen
Taksatorringen (20 november 2003, C-8/01) Vrijstelling weigeren bij gevaar concurrentievervalsing
Stichting Centraal Begeleidingsorgaan voor de Intercollegiale Toetsing (11 december 2008, C-407/07) Diensten ten behoeve van één of enkele leden
Commissie-Luxemburg (4 mei 2017, C-274/15) Nationale regeling onjuist
DNB Banka (21 september 2017, C-326/15) Financiële diensten niet van algemeen belang
Aviva (21 september 2017, C-605/15) Verzekeringsdiensten niet van algemeen belang
Commissie-Duitsland (21 september 2017, C-616/15) Beperking gezondheidszorg niet toegestaan

Sociaal-culturele vrijstelling (art 11.1.f OB + art 132.1.n BTWR)
Kügler (10 september 2002, C-141/00) Vrijstelling hangt niet af van rechtsvorm belastingplichtige.
Hoffman (3 april 2003, C-144/00) Solisten niet uitgesloten als “andere culturele instellingen die worden erkend”.
Kingscrest (26 mei 2005, C-498/03) Begrip “organisaties als instellingen van sociale aard erkend” sluit particuliere entiteiten met winstoogmerk niet uit. “Charitable” is communautair begrip.
Kinderopvang Enschede  (9 februari 2006, C-415/04) Bemiddeling bij kinderopvang vrijgesteld als opvang en bemiddeling kwalificeren.
Les Jardins de Jouvence (21 januari 2016, C-335/14) Diensten assistentiewoning waarbij voor bejaarden aangepaste woonruimten ter beschikking worden gesteld vrijgesteld, ongeacht subsidie overheid.
British Film Institute (15 februari 2017, C-592/15) Geen rechtstreekse werking culturele vrijstelling.
The English Bridge Union (26 oktober 2017, C-90/16) Bridge vrijgesteld?

Vindplaats

Samengesteld door Sandra Hennephof.
Laatst bijgewerkt 7 februari 2018.

Content 3

Medische vrijstelling / btw vrijstelling zorg
Commissie-Verenigd Koninkrijk (23 februari 1988, 353/85) Vrijstelling geldt niet voor levering van medicijnen en andere goederen (zoals een door een arts voorgeschreven bril) die materieel en economisch van de dienstverlening kan worden onderscheiden, kleine leveringen van onlosmakelijk met de dienst verbonden goederen daargelaten
Commissie-Italië (24 mei 1988, 122/87) Vrijstelling geldt niet voor diensten verricht door dierenartsen
D. (14 september 2000, C-384/98) vrijstelling alleen voor gezondheidskundige verzorging van de mens d.m.v. diagnose en behandeling van ziekten of andere gezondheidsproblemen, niet voor vaststellen d.m.v. biologische analysen van biologische verwantschap van individuen
Commissie-Frankrijk (11 januari 2001, C-76/99) monsterneming en overdracht van monster aan gespecialiseerd laboratorium zijn handelingen die nauw samenhangen met de analyse, zodat zij net als de analyse vrijgesteld zijn
Kügler (10 september 2002, C-141/00) Vrijstelling hangt niet af van rechtsvorm van belastingplichtige die medische of paramedische diensten verricht.
Dornier (6 november 2003, C-45/01) psychotherapeutische behandelingen door psychotherapeuten in dienst bij privaatrechtelijke stichting zijn vrijgesteld
Unterpertinger (20 november 2003, C-212/01) Geen vrijstelling voor opstellen deskundigenrapport gezondheidstoestand door arts om te bepalen of verzoek invaliditeitsuitkering gegrond is of niet
d’Ambrumenil en Dispute Resolution Services (20 november 2003, C-307/01) Als voornaamste doel niet bescherming, met inbegrip van instandhouding of herstel, van de gezondheid is, maar het verstrekken van een advies waarom is gevraagd voor het nemen van een beslissing met rechtsgevolgen, valt dienst niet onder vrijstelling
Solleveld (27 april 2006, C-443/04) Diensten gelijkwaardige kwaliteit psychotherapeut en fysiotherapeut ook vrijgesteld
L.u.p. (8 juni 2006, C-106/05) medische analyses die preventieve observatie en preventief onderzoek van de patiënt tot doel hebben vallen onder vrijstelling
Eurodental (7 december 2006, C-240/05) In lidstaat A vrijgestelde handeling geeft, ongeacht in lidstaat B toepasselijke btw-regeling, geen recht op aftrek van voorbelasting, ook al gaat het om intracommunautaire handeling.
VDP Dental Laboratory (14 december 2006, C-401/05) Vrijstelling niet van toepassing op leveringen tandprothesen door tussenpersoon, die geen tandarts of tandtechnicus is, maar die deze prothesen van tandtechnicus heeft betrokken.
De Fruytier (3 juni 2010, C-273/09) Vrijstelling niet van toepassing op zelfstandige activiteit van vervoer voor ziekenhuizen en laboratoria van menselijke organen en bij mensen afgenomen monsters.
Copygene (10 juni 2010, C-262/08) Inzameling, transport, analyse van navelstrengbloed alsmede bewaring van navelstrengstamcellen zijn geen handelingen die nauw samenhangen met ziekenhuisverpleging en medische verzorging wanneer de in een ziekenhuis verstrekte medische verzorging, waarmee deze activiteiten slechts mogelijkerwijs samenhangen, niet is verricht, noch aan de gang is of wordt overwogen.
Future Health Technology (10 juni 2010, C-86/09) Idem als Copygene.
Zimmermann (15 november 2012, C-174/11) Ambulante zorgprestaties commerciële verstrekkers: gelijke behandeling andere dan publiekrechtelijke instellingen als instellingen van sociale aard.
Verigen Transplantation Service International (18 november 2010, C-156/09) het isoleren van gewrichtskraakbeencellen uit bij de mens afgenomen kraakbeenmateriaal en de daaropvolgende vermeerdering ervan met het oog op reïmplantatie voor therapeutische doeleinden vormen „gezondheidskundige verzorging van de mens”
PFC Clinic (21 maart 2013, C-91/12) Esthetische operaties en esthetische behandelingen, vallen onder het begrip „medische verzorging” wanneer die diensten de diagnose, de behandeling of de genezing van ziekten of gezondheidsproblemen, alsook de bescherming, het behoud of het herstel van de gezondheid van personen tot doel hebben. De loutere subjectieve opvatting over een esthetische ingreep van de persoon die hem ondergaat, is op zich niet beslissend voor de beoordeling of deze ingreep een therapeutisch doel heeft.
Klinikum Dortmund (13 maart 2014, C-366/12) levering van goederen (zoals cytostatica voor kankerbehandeling door artsen die als zelfstandigen in een ziekenhuis werkzaam zijn) is niet vrijgesteld, tenzij deze levering materieel en economisch onlosmakelijk is verbonden met de hoofddienst van medische verzorging
Le Rayon d’Or (27 maart 2014, C-151/13) Het feit dat de begunstigde van de dienstverrichtingen niet de nationale zorgverzekering is die betaalt, maar de verzekerde, is niet van dien aard dat dit het directe verband tussen de dienstverrichting en de ontvangen tegenprestatie verbreekt
VDP Dental Laboratory (26 februari 2015, C-144/13) Tandprothesen
De Fruytier (2 juli 2015, C-334/14) Vrijstelling niet van toepassing op vervoer van menselijke organen en bij mensen afgenomen monsters voor medische analyse of medische of therapeutische verzorging ten behoeve van ziekenhuizen en laboratoria door een zelfstandige derde.
Gabarel (14 april 2016, C-555/15) Fysiotherapeut zowel voor fysiotherapeutische als osteopathische therapieën vrijgesteld.
TMD (5 oktober 2016, C-412/15) Onder leveringen van menselijk bloed vallen niet leveringen van uit menselijk bloed gewonnen plasma vallen, wanneer dit plasma niet voor rechtstreeks therapeutisch gebruik maar uitsluitend voor de vervaardiging van geneesmiddelen is bestemd.

Openbare postdiensten (btw vrijstelling post)

Kansspelvrijstelling (art 11.1.l OB + art 135.1.i BTWR)

Fischer (11 juni 1998, C-283/95) Illegale exploitatie van een kansspel is ook vrijgesteld. Die activiteit mag niet aan BTW worden onderwerpen, terwijl de overeenkomstige activiteit van een erkend openbaar speelcasino is vrijgesteld.
Linneweber en Akritidis  (17 februari 2005, C-453/02 en C-462/02) Als erkende openbare speelbanken zijn vrijgesteld, moeten andere marktdeelnemers ook worden vrijgesteld. De vrijstelling heeft rechtstreekse werking.
United Utilities (13 juli 2006, C-89/05) T.b.v. organisator van telefonische weddenschappen verrichte callcenterdiensten vallen niet onder vrijstelling.
Leo-Libera (10 juni 2010, C-58/09) lidstaten hebben de bevoegdheid om slechts bepaalde kans- en geldspelen vrij te stellen
Henfling (14 juli 2011, C-464/10) ook tussenpersoon bij inzameling weddenschappen valt onder vrijstelling
The Rank Group (10 november 2011, C-259/10) Beoordeling, gelet op neutraliteitsbeginsel, of twee typen gokmachines soortgelijk zijn, vergelijkbaar vanuit het oogpunt van de gemiddelde consument.
Metropol Spielstätten  (14 oktober 2013, C-440/12) BTW en kansspelbelasting mogen cumulatief worden geheven, mits deze laatste niet het karakter van een omzetbelasting bezit. Kasontvangsten van een bepaalde periode mogen worden gehanteerd als maatstaf van heffing. De verschuldigde BTW mag volledig op de kansspelbelasting in mindering worden gebracht.

Verzekeringsvrijstelling (art 11.1.k OB)
CPP (25 februari 1999, C-349/96) Term „verzekering” omvat ook hulpverleningsactiviteiten. Vrijstelling mag niet beperkt worden tot enkel verzekeraars die naar nationaal recht verzekeraar mogen zijn.
Skandia (8 maart 2001, C-240/99) Uitbestede werkzaamheden zijn geen verzekeringsdiensten.
Taksatorringen (20 november 2003, C-8/01) Bij een handeling ter zake van verzekering wordt algemeen als kenmerkend aangenomen, dat de verzekeraar zich tegen voorafgaande betaling van een premie ertoe verbindt, de verzekerde bij het intreden van het verzekerde risico de dienst te verlenen die bij het sluiten van de overeenkomst is overeengekomen. Schadebepalingen verricht door een vereniging van verzekeringsmaatschappijen zijn geen verzekeringsdiensten, noch daarmee samenhangende diensten, ook al doen sommige verzekeringsmaatschappijen dit in eigen beheer.
Arthur Andersen (3 maart 2005, C-472/03) Backoffice-activiteiten verleend aan verzekeringsonderneming zijn geen met handelingen ter zake van verzekering samenhangende diensten.
Commissie-Griekenland (7 december 2006, C-13/06) Bijstand bij autopech, waartoe een organisatie zich, tegen betaling van een vaste jaarlijkse bijdrage, heeft verbonden ten aanzien van haar leden, valt onder het begrip „handelingen ter zake van verzekering”, en is bijgevolg vrijgesteld van btw.
J.C.M. Beheer (3 april 2008, C-124/07) Dat assurantiemakelaar of verzekeringsagent met partijen bij verzekerings‑ of herverzekeringsovereenkomst geen rechtstreekse betrekkingen onderhoudt, maar enkel bemiddelt voor andere assurantiemakelaar of verzekeringsagent sluit vrijstelling niet uit.
Swiss Re Germany (22 oktober 2009, C-242/08) Cessie van portefeuille levensherverzekeringscontracten vormt geen handeling die onder vrijstelling valt.
Mapfre (16 juli 2015, C-584/13) Verstrekken van garantie onafhankelijk van verkoper tweedehandsauto tegen betaling van een vast bedrag is vrijgesteld en is in beginsel een onderscheiden en zelfstandige prestatie voor de btw.
Aspiro (17 maart 2016, C-40/15) Behandeling schadegevallen door een derde namens en voor rekening van een verzekeringsmaatschappij verricht, vallen niet onder vrijstelling.

Aftrek van voorbelasting (art 167-170 BTWR)

Genius Holding (13 december 1989, C-342/87) Geen recht op aftrek voor btw uitsluitend verschuldigd op grond van vermelding op factuur
Midland Bank (8 juni 2000, C-98/98) In beginsel rechtstreekse en onmiddellijke samenhang vereist met belaste handelingen voor aftrek voorbelasting, tenzij met objectieve elementen aangetoond dat kosten bestanddeel zijn van prijs van in later stadium verrichte handeling.
Kretztechnik (26 mei 2005, C-465/03) Recht op aftrek voor kosten aandelenuitgifte, voorzover alle handelingen van die belastingplichtige in kader van zijn bedrijfsactiviteit, belaste handelingen zijn (uitgifte aandelen ≠ belastbare handeling)
MVM (12 januari 2017, C-28/16) zuivere holding geen recht op aftrek voorbelasting
Iberdrola Inmobiliaria Real Estate Investments (14 september 2017, C-132/16) Aftrek van voorbelasting voor bouwen of verbouwen onroerend goed van derde, als derde om niet genot hiervan verkrijgt en zowel door belastingplichtige als derde in kader economische activiteiten gebruikt, voor zover niet verder dan noodzakelijk en kosten inbegrepen in prijs

Securenta (13 maart 2008, C-437/06) Bij zowel economische (belaste of vrijgestelde) als niet-economische activiteiten (=buiten werkingssfeer richtlijn) is btw over kosten slechts aftrekbaar voor zover toerekenbaar aan economische activiteit. Vaststelling methoden en criteria voor verdeling voorbelasting tussen economische en niet-economische activiteiten behoort tot beoordelingsbevoegdheid lidstaten, rekening houdend met doel en systematiek richtlijn en daarbij berekeningsmethode bepalend die objectief weergeeft welk deel van kosten werkelijk toerekenbaar is aan elk van activiteiten.

Verdedigingsbeginsel (algemeen beginsel van Unierecht)

Sopropé (18 december 2008, C-349/07) Termijn van 8 tot 15 dagen voor belastingplichtige om opmerkingen te maken voldoet in beginsel. Nationale rechter dient rekening te houden met specifieke omstandigheden zaak om vast te stellen of  daadwerkelijk verleende termijn voldoende was om naar behoren standpunt kenbaar te maken. Nationale rechter moet bovendien nagaan of belastingdienst al dan niet kan worden geacht naar behoren rekening te hebben gehouden met bij haar ingediende opmerkingen, gelet op verstreken tijd tussen tijdstip opmerkingen belastingplichtige en tijdstip besluit.
Texdata (26 september 2013, C-418/11)
Kamino International Logistics en Datema Hellmann Worldwide Logistics (3 juli 2014, C-129/13)
Ispas (9 november 2017, C-298/16) particulieren moeten o.g.v. verdedigingbeginsel tijdens btw-controle door belastingdienst mogelijkheid hebben op verzoek informatie en documenten te ontvangen uit dossier die in aanmerking zijn genomen bij besluit, tenzij beperking gerechtvaardigd door doelstellingen algemeen belang

Schending mogelijk indien rechtvaardigingsgrond (spoedeisend belang)
Geen rechtvaardiging > andere afloopcriterium