Vereniging van liefhebbers van motoren hoeft geen aangifte omzetbelasting te doen

Birmingham Small Arms BSA

Vereniging van liefhebbers van motoren hoeft geen aangifte omzetbelasting te doen

A is een vereniging van liefhebbers van motoren van het merk Birmingham Small Arms (BSA).

De vraag is of A terecht aangifte omzetbelasting heeft voldaan. Meer specifiek is in geschil of A terecht als ondernemer is aangemerkt. Indien deze vraag bevestigend wordt beantwoord, is in geschil of sprake is van één of meerdere economische en niet-economische prestaties en of deze prestaties van btw zijn vrijgesteld.

Naar het oordeel van Rechtbank Den Haag heeft A ten onrechte op aangifte omzetbelasting voldaan. Weliswaar verricht zij enkele belaste prestaties, zoals de verkoop van producten in webshop/clubstand en de verkoop van advertentieruimte in het clubblad, maar daarmee wordt omzetgrens van de kleineondernemersregeling (KOR) niet overstegen. Niet aannemelijk is dat ter zake van de contributie die A int sprake is van een rechtstreeks verband met haar economische prestaties.

Rechtbank

Instantie
Rechtbank Den Haag
Datum uitspraak
11-08-2022
Datum publicatie
31-08-2022
Zaaknummer
20_8147
Rechtsgebieden
Belastingrecht
Bijzondere kenmerken
Eerste aanleg – enkelvoudig
Inhoudsindicatie
Eiseres is een vereniging van liefhebbers van een bepaald merk motorfietsen. Naar het oordeel van de rechtbank heeft zij ten onrechte op aangifte omzetbelasting voldaan. Weliswaar verricht zij enkele belaste prestaties, zoals de verkoop van producten in webshop/clubstand en de verkoop van advertentieruimte in het clubblad, maar daarmee wordt omzetgrens van de Kleineondernemersregeling niet overstegen. Niet aannemelijk is dat ter zake van de contributie die eiseres int sprake is van een rechtstreeks verband met haar economische prestaties. Beroep gegrond.

Vindplaatsen
Rechtspraak.nl
Viditax (FutD), 1-9-2022
V-N Vandaag 2022/2080
Verrijkte uitspraak
Uitspraak
Rechtbank DEN HAAG
Team belastingrecht

zaaknummer: SGR 20/8147

uitspraak van de meervoudige kamer van 11 augustus 2022 in de zaak tussen
[eiseres] , gevestigd te [vestigingsplaats] , eiseres,
en

de inspecteur van de Belastingdienst, verweerder.
Procesverloop
Eiseres heeft op 29 april 2020 voor het tijdvak 1 januari 2020 tot en met 31 maart 2020 (het eerste kwartaal van 2020) op aangifte een bedrag van € 3.339 aan omzetbelasting voldaan. Eiseres heeft daartegen bezwaar gemaakt. Verweerder heeft het bezwaar ongegrond verklaard.

Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld.

Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 19 mei 2022.

Namens eiseres zijn verschenen, [A] , [B] , [C] , [D] en [F] . Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door [G] , [H 2] en mr. [I] .

Overwegingen
Feiten

1. Eiseres is een vereniging van liefhebbers van motoren van het merk Birmingham Small Arms (BSA). In haar statuten is, voor zover hier van belang, het volgende opgenomen:

“DOEL

Artikel 3

1. De vereniging heeft tot doel het in stand houden, alsmede het bevorderen van het gebruik van motorfietsen van het merk [merknaam] (…);

de belangen van haar leden, in het bijzonder voorzover deze met motor rijden verband houden, te behartigen en onder haar leden een vriendschapsband te vormen en onderhouden.

2. (…).

LEDEN

Artikel 4

1. De vereniging bestaat uit gewone leden, gezinsleden, leden van verdienste en ereleden.

2. (…)”

LIDMAATSCHAP

Artikel 6

1. Aanmelden dient schriftelijk of mondeling te geschieden bij het bestuur, dat beslist omtrent de toelating van leden en begunstigers. Toelating tot gewoon lid, gezinslid, of erelid geschiedt slechts indien men eigenaar is van tenminste één motorfiets van het merk [merknaam], zoals omschreven in artikel 3 lid 1.

2. Bij niet-toelating tot lid kan de algemene vergadering alsnog tot toelating besluiten.

3. Gezinsleden zijn zij die deel uitmaken van een gezin waarvan tenminste een persoon gewoon lid is van de vereniging.

4. Leden van verdienste zijn zij die een bijzondere verdienste hebben geleverd op het gebied van de motorsport en in het bijzonder voor het merk [merknaam], zulks ter beoordeling van het bestuur.

5. Ereleden zijn zij die bijzondere verrichtingen ten gunste van de vereniging hebben geleverd. Ereleden worden door het bestuur voorgedragen. Het erelidmaatschap wordt verkregen na goedkeuring door de algemene ledenvergadering.

(…).”

2. De activiteiten van eiseres bestaan, onder meer, uit het organiseren van evenementen voor haar leden en het uitbrengen van periodiek clubblad “ [naam clubblad] ” (het clubblad). Ook beschikt eiseres over een voor leden toegankelijk archief en kunnen leden specialisten raadplegen. Daarnaast verkoopt zij tot 2020 BSA-gerelateerde producten via een webshop en een clubstand op motorbeurzen.

3. De leden van eiseres betalen een jaarlijkse bijdrage (de contributie). Zij kunnen deelnemen aan de door eiseres georganiseerde evenementen. Verder ontvangen zij het clubblad en mogen zij daarin gratis adverteren. Derden moeten voor advertenties in het clubblad betalen.

4. Met dagtekening 20 september 2019 heeft verweerder een vragenformulier gestuurd voor de herberoordeling van de belastingplicht van eiseres. Eiseres heeft het ingevulde vragenformulier op 13 oktober 2019 aan verweerder retour gestuurd. Uit het vragenformulier blijken de volgende ontvangsten over het laatst afgesloten boekjaar, zijnde 2018:

Soort ontvangst

Contributie

€ 21.005,00

Webshop verkopen

€ 497,20

Clubstand verkopen

€ 823,32

Advertenties clubblad opbrengsten

€ 780,00

Bijzonder lasten en baten vorig boekjaar

€ 65,21

Totaal

€ 23.170,73

5. Bij brief van 6 november 2019 heeft verweerder meegedeeld dat eiseres ondernemer is voor de omzetbelasting. In de brief is, voor zover hier van belang, het volgende opgenomen:

“In zijn algemeenheid is een vereniging een ondernemer voor de omzetbelasting als er zelfstandig, duurzaam en tegen vergoeding wordt deelgenomen aan het economisch verkeer. Voorbeelden hiervan zijn onder andere het organiseren van evenementen, het verkopen van eigen kranten en ledenbladen, het beheren van een kantine, het maken van reclame en het leveren van diensten aan leden en niet-leden (bijvoorbeeld deelname aan activiteiten tegen entreebewijzen). Het al dan niet hebben van een winstoogmerk is voor de omzetbelasting niet relevant.

(…)

Gezien de hoogte van uw omzet over 2018 (meer dan € 20.000) kan uw vereniging naar alle waarschijnlijkheid in de toekomst geen gebruik maken van de nieuwe kleine ondernemersregeling.

U dient in dit geval daarom aangifte omzetbelasting te gaan doen met ingang van 1 januari 2020.”

6. Eiseres heeft per e-mail van 19 november 2019 gereageerd op de brief van
6 november 2019. Daarbij heeft zij een meldingsformulier Kleineondernemersregeling (KOR) gevoegd waarop zij verzoekt de KOR vanaf 1 januari 2020 toe te passen.

Geschil

7. In geschil is of eiseres terecht voor het eerste kwartaal van 2020 op aangifte omzetbelasting heeft voldaan. Meer specifiek is in geschil of eiseres terecht als ondernemer is aangemerkt. Indien deze vraag bevestigend wordt beantwoord, is in geschil of sprake is van één of meerdere economische en niet-economische prestaties en of deze prestaties van omzetbelasting zijn vrijgesteld.

8. Eiseres stelt dat zij ten onrechte als ondernemer is aangemerkt, omdat zij geen economische activiteit uitoefent. Indien zij terecht als ondernemer is aangemerkt, stelt eiseres dat zij zowel economische als niet-economische prestaties verricht, en dat ter zake van de economische prestaties diverse vrijstellingen van toepassing zijn. Eiseres concludeert dat zij ten onrechte omzetbelasting heeft voldaan op de aangifte voor het eerste kwartaal 2020.

9. Verweerder stelt zich op het standpunt dat eiseres terecht op aangifte omzetbelasting heeft voldaan. Volgens verweerder verricht eiseres een economische activiteit en is zij terecht als ondernemer aangemerkt. Eiseres verricht één samengestelde prestatie en de diverse vrijstellingen waar eiseres zich op beroept, zijn niet van toepassing.

Beoordeling van het geschil

10. Op grond van artikel 1, aanhef en onder a, van de Wet op de omzetbelasting 1968 (de Wet) wordt omzetbelasting geheven ter zake van leveringen van goederen en diensten die in Nederland door een als zodanig handelende ondernemer onder bezwarende titel worden verricht.

11. Op grond van artikel 7, eerste lid, van de Wet is ondernemer voor de omzetbelasting diegene die een bedrijf zelfstandig uitoefent. Er moet van worden uitgegaan dat de Nederlandse wetgever bij de totstandkoming van de wet en de aanpassing daarvan aan de Zesde richtlijn (thans: de Btw-richtlijn) aan de term ‘bedrijf’ geen andere betekenis heeft willen toekennen dan toekomt aan de term ‘economische activiteiten’ in artikel 4 Tweede, onderscheidenlijk Zesde richtlijn of aan de term ‘economische activiteit in artikel 9 Btw-richtlijn.1 Op grond van artikel 9, eerste lid, van Richtlijn 2006/112/EG van de Raad van 28 november 2006 betreffende het gemeenschappelijk stelsel van belasting over de toegevoegde waarde (de Btw-richtlijn) worden als economische activiteiten onder meer beschouwd alle werkzaamheden van een fabrikant, handelaar of dienstverrichter.

12. Uit artikel 9, eerste lid, van de Btw-richtlijn volgt dat als belastingplichtige wordt beschouwd eenieder die, op ongeacht welke plaats, zelfstandig een economische activiteit verricht, ongeacht het oogmerk of het resultaat van die activiteit.

13. Het begrip economische activiteit veronderstelt onder meer dat belastbare handelingen worden verricht, dat wil zeggen dat de uitoefening van de activiteit tot gevolg heeft dat een prestatie onder bezwarende titel in de zin van artikel 1, aanhef en letters a, b of c, van de Wet OB plaatsvindt.2Daarvan is sprake wanneer tussen de verrichter en ontvanger van een dienst een rechtsbetrekking bestaat waarbij over en weer prestaties worden uitgewisseld en de door de dienstverrichter ontvangen vergoeding de werkelijke tegenwaarde vormt voor de aan de ontvanger verleende dienst.3

14. Eiseres heeft gesteld dat zij niet deelneemt aan het economische verkeer en daarom voor de omzetbelasting niet als ondernemer dient te worden aangemerkt. De rechtbank volgt deze stelling niet voor zover deze ziet op het aanbod van advertentieruimte en de verkoop bij webshop en clubstand. De advertentieruimte wordt tegen betaling aangeboden aan derden. Eiseres levert tegen betaling producten via haar webshop en de clubstand. Door eiseres is ter zitting bevestigd dat ook niet-leden bij de webshop en de clubstand aankopen konden doen. Er bestaat tussen eiseres en de afnemers dan ook een rechtsbetrekking waarbij over en weer prestaties worden uitgewisseld en de door eiseres ontvangen prijs de werkelijke tegenwaarde vormt voor de geleverde advertentieruimte of de geleverde producten. Uit deze activiteiten verkrijgt eiseres duurzaam opbrengsten. Aldus vormen deze werkzaamheden een economische activiteit. Dat, zoals eiseres stelt, in de praktijk de aankopen bij de webshop en de clubstand uitsluitend door leden zijn gedaan, maakt dit niet anders. Eiseres is voor deze activiteiten terecht als ondernemer voor de omzetbelasting aangemerkt.

15. De levering van advertentieruimte en producten onder bezwarende titel vormen belaste prestaties. Dat deze prestaties op grond van de koepelvrijstelling of enige andere in artikel 11, eerste lid, van de Wet, genoemde bepaling zijn vrijgesteld, is door eiseres, op wie de bewijslast rust, niet aannemelijk gemaakt. De levering van advertentieruimte en de levering van producten via webshop en clubstand zijn daarom terecht in de heffing van omzetbelasting betrokken.

16. Het is aan verweerder om aannemelijk te maken dat ook ter zake van de contributie sprake is van een rechtstreeks verband met economische activiteiten van eiseres. Verweerder heeft daartoe aangevoerd dat de contributie een tegenprestatie vormt voor het recht om deel te nemen aan evenementen, de levering van het clubblad en de overige diensten aan de leden van eiseres. Daarmee is verweerder niet in de op hem rustende bewijslast geslaagd. Door eiseres is toegelicht dat door individuele leden niet kan worden afgedwongen dat (en hoeveel) evenementen worden georganiseerd of dat (en in welke frequentie) het clubblad verschijnt. Er bestaat geen rechtstreeks verband tussen de prestaties van eiseres en de hoogte van de contributie. Bovendien is het zo dat deze activiteiten, hoewel zij grotendeels uit de contributies worden bekostigd, niet worden verricht met het oog op de verkrijging van een prijs of tegenwaarde. Dit geldt des te sterker voor de overige faciliteiten die eiseres beschikbaar heeft voor haar leden (het archief en het kunnen raadplegen van specialisten). De uit de contributies bekostigde activiteiten van eiseres worden ook overigens niet verricht met het oog op enig daarmee gemoeid economisch belang. Dat betekent dat eiseres in zoverre geen economische activiteit verricht en in zoverre niet in de hoedanigheid van ondernemer handelt.

17. Gelet op het voorgaande handelt eiseres voor het eerste kwartaal van 2020 alleen als ondernemer ter zake van de verkoop van producten via de webshop en de clubstand en de verkoop aan derden van advertentieruimte in het clubblad. Tussen partijen is niet in geschil dat de omzet die eiseres in 2020 met deze activiteiten heeft behaald onder de € 20.000 ligt, zodat zij de omzetgrens voor toepassing van de KOR niet overstijgt. In zijn verweerschrift heeft verweerder toegezegd dat hij in dat geval, aangezien eiseres zich tijdig voor de KOR heeft aangemeld, (ambtshalve) teruggaaf zal verlenen.

18. Gelet op wat hiervoor is overwogen, dient het beroep gegrond te worden verklaard en dient het door eiseres op aangifte voldane bedrag van € 3.339 aan haar te worden teruggegeven.

Proceskosten

19. Er zijn geen voor vergoeding in aanmerking komende proceskosten.

Beslissing
De rechtbank:

– verklaart het beroep gegrond;

– vernietigt de uitspraak op bezwaar;

– stelt het op de aangifte voor het eerste kwartaal van 2020 te betalen bedrag op nihil en bepaalt dat de op die aangifte betaalde belasting wordt teruggegeven;

– draagt verweerder op het betaalde griffierecht van € 354 aan eiseres te vergoeden.

Deze uitspraak is gedaan door mr. G.J. Ebbeling, voorzitter, en mr. P.J.J. Vonk en mr. A.J. van Doesum, leden, in aanwezigheid van mr. T. Blauw, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 11 augustus 2022.

griffier voorzitter

Afschrift verzonden aan partijen op:

Rechtsmiddel
Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na verzending hoger beroep instellen bij het gerechtshof Den Haag (team belastingrecht), Postbus 20302,

2500 EH Den Haag.

1 vgl. HR 2 mei 1984, nr. 22 152, BNB 1984/295

2 Hoge Raad van 19 oktober 2018, ECLI:NL:HR:2018:1836

3 Zie Hof van Justitie EU 13 juni 2018, Gmina Wrocław, C665/16, ECLI:EU:C:2018:431, punt 43 en Hof van Justitie EU 12 mei 2016, Gemeente Borsele, C-520/14, ECLI:EU:C:2016:334, punt 24.

ECLI:NL:RBDHA:2022:8101